Podobnie jak my, psy mogą doświadczać lęku i stresu. Choć jest to normalne, że lękliwe psy mogą w pewnych sytuacjach reagować strachem, rozpoznawanie objawów niepokoju psa może odgrywać kluczową rolę w radzeniu sobie z psim lękiem. Poniżej przedstawiamy wszystko, co musisz wiedzieć o zmartwieniach i fobiach naszych pupili.
Znaczenie rozpoznawania psiego lęku i stresu
Istnieje wiele powodów, dla których warto nauczyć się odczytywać emocje naszego psa. Pamiętaj jednak, że podobnie jak ludzie każdy pies jest inny i każdy z nich ma swój własny „język”. Pomoże nam to między innymi:
- rozpoznać problemy, zanim staną się one większe i trudniejsze do opanowania,
- lepiej zrozumieć emocje psa i wzmacniać z nim więź,
- uniknąć stawiania zwierzęcia w sytuacjach, w których reaguje nerwowo,
- odgrywa to ważną rolę, gdy konieczne jest skorzystanie z profesjonalnego program modyfikacji zachowania psa.
Najczęstsze przyczyny stresu i strachu psów
Chociaż istnieją różne przyczyny strachu czy lęku u psów, do najczęściej diagnozowanych należą:
- Lęk separacyjny. Psy to zwierzęta społeczne, które są bardzo zależne i przywiązane do swojego stada lub ludzkiej rodziny. Pozostawione same, często szczękają lub wykazują zachowania destrukcyjne po wyjściu opiekuna.
- Lęk wywołany przez otoczenie psa. Głośne dźwięki takie jak fajerwerki, alarmy, burze oraz zmiany rutyny czy wizyta u weterynarza to przykłady stresorów środowiskowych. Strach przed wizytą niektórych miejsc, np. kliniki weterynaryjnej, może również powodować niepokój.
- Lęk społeczny. Brak socjalizacji w okresie szczenięcym lub trauma z przeszłości mogą sprawić, że pies boi się innych psów lub nieznanych mu osób.
- Lęk spowodowany podróżą. Podczas gdy wiele czworonogów uwielbia jazdę samochodem, niektóre z nich mogą się tym bardzo stresować.
- Genetyka i usposobienie rasy. Niektóre rasy mogą być podatne na rozwój zachowań lękowych, m.in. cocker spaniele, sznaucery czy jamniki.
- Choroby lub ból. Ból związany ze schorzeniami lub urazami może przyczynić się do wystąpienia czy nasilenia stanów lękowych i stresu u psiaka.
- Agresja terytorialna. Pies rzuca się, szarpie lub warczy na każdego, kto zbliża się do jego terytorium. Zachowanie to zwykle przejawia się wzdłuż linii ogrodzenia, przez okna i przy drzwiach.
Objawy stresu i lęku u psa
Do najczęstszych objawów należą:
- Ukrywanie się lub wycofywanie
- Dyszenie, drżenie i trzęsienie się
- Nadmierne szczekanie lub skomlenie
- Niemożność uspokojenia się lub częste zmiany pozycji
- Zachowania destrukcyjne
- Uszy ściągnięte w dół lub do tyłu
- Podwijanie ogona
Czy zioła mogą być pomocne w przypadku lęku u psa?
Mniej widoczne objawy psiego stresu i lęku
Subtelne oznaki są często ignorowane i mogą wskazywać na łagodny niepokój lub być prekursorem zaburzeń lękowych. Należą do nich:
- Oblizywanie warg
- Ziewanie
- Pokazywanie białek oczu – tzw. oczy wielorybie
- Rozszerzone źrenice
- Uległe oddawanie moczu
- Utrata apetytu lub nadmierne łaknienie
- Zrzucanie sierści
Jak pomóc psu radzić sobie z lękliwymi sytuacjami?
Niespokojne zachowanie u psów jest często spowodowane więcej niż jednym czynnikiem. Weterynarz prawdopodobnie zasugeruje kombinację podejść, aby uporać się z tym problemem. Do najczęstszych należą:
- modyfikacja zachowań,
- techniki uspokajania i łagodzenia,
- naturalne suplementy.
Postaraj się nauczyć technik uspokajania swojego pupila podczas napadów lęku. Pomocne jest również odtwarzanie uspokajającej muzyki i zachęcanie do ćwiczeń. Ważne jest też wypracowanie rutyny dla psa, aby zapewnić mu bardziej przewidywalne i szczęśliwe życie.
Strategie modyfikacji zachowania i terapie behawioralne
Modyfikacja zachowania ma kluczowe znaczenie w radzeniu sobie z lękiem i strachem, ale dokładna strategia zależy od przyczyny, a także innych problemów behawioralnych. Na przykład, jeśli pies ma lęk separacyjny, możesz stopniowo znieczulać go na pozostawanie samemu w domu. Zacznij od wyjścia z pokoju i natychmiastowego powrotu, a następnie wydłużaj czas, w którym jesteś poza zasięgiem wzroku.
Pomocne może okazać się skorzystanie z usług doświadczonego trenera psów, tzw. behawiorysty, który zaoferuje odpowiednie zajęcia pracy z psem. Unikaj trenerów, którzy stosują surowe metody i kary, czy obiecują szybkie rozwiązania, gdyż takie po prostu nie istnieją.
Jak pomóc i wspierać niespokojnego psa?
Podobnie jak w przypadku ludzi, im wcześniej rozpoznasz bodźce wywołujące lęk lub stres i ich objawy, tym szybciej pomożesz swojemu psu. Nikt nie zna Twojego pupila tak jak Ty, więc jeśli zauważysz, że wykazuje objawy stresu, skorzystaj z podanych niżej metod leczenia lęku u psów:
Trzymaj się rutyny
Zaplanuj posiłki, spacery, czas zabawy i czas treningu, aby pies wiedział, kiedy może spodziewać się tych czynności w ciągu dnia. Czas odpoczynku może również stać się częścią regularnej rutyny. Na przykład, umieszczaj psa w klatce każdego wieczoru, gdy jesz kolację, a następnie wypuszczaj go. Jeśli zaprosisz gości na posiłek, pies będzie już przyzwyczajony do wchodzenia do swojej klatki. Stworzy to dla niego bezpieczne miejsce w domu, zwłaszcza jeśli jest niepewny nowych osób.
Regularne ćwiczenia, bezpieczna przestrzeń i czułość
Regularne ćwiczenia to świetny sposób na rozładowanie napięcia nerwowego po nieobecności właściciela, podobnie jak stworzenie bezpiecznej przestrzeni, w której pies czuje się komfortowo i bezpiecznie, gdy nie ma cię w domu. Nigdy nie lekceważ potęgi uścisku oraz głaskania, które pomagają naszym pupilom czuć się bezpieczniej i pewniej, szczególnie podczas stresorów dźwiękowych, takich jak burze czy fajerwerki.
Planuj z wyprzedzeniem
Poproś rodzinę, przyjaciół lub sąsiada, aby zaopiekowali się Twoim psem gdy wyjedziesz, lub odwiedzali go, gdy będziesz w pracy. Jeśli pozwalają na to fundusze, opieka dzienna nad psem to kolejna świetna opcja.
Miej plan na niespodzianki
Bądź gotowy na szybkie umieszczenie psa w innym pomieszczeniu, by wyprowadzić go z nagłej, przerażającej sytuacji. Naucz psa dotykania nosem twojej dłoni lub przychodzenia do ciebie na komendę. Dzięki temu, gdy zauważysz potencjalnie stresującą sytuację, możesz wydać psu polecenie i pochwalić go i/lub nagradzać smakołykiem za dobre zachowanie. Nawet coś tak prostego, jak poproszenie pupila, aby usiadł, a następnie położył się, może go uspokoić psa i sprawić, że poczuje się bezpiecznie.
Porozmawiaj z weterynarzem
Lekarz weterynarii pomoże ci zidentyfikować możliwe przyczyny lęku u psa, wykluczy schorzenia, stworzy dla Twojego futrzanego przyjaciela spersonalizowany plan leczenia i pomoże dowiedzieć się, jak najlepiej pomóc psu radzić sobie ze stresem. Może to być połączenie treningu behawioralnego, strategii zapobiegawczych, suplementów, a w poważniejszych przypadkach – leków przeciwlękowych.
Czego nie robić?
Nie strofuj niespokojnego psa za szczekanie lub wycie. Staraj się unikać znanych czynników wywołujących lęk czy stres, lub przygotuj się na nie, jeśli to możliwe.